G DATA: Agent Tesla opnieuw gearriveerd
Recente security-incidenten hebben een nieuwe variant van Agent Tesla aan het licht gebracht. Hierbij wordt een ongebruikelijk compressieformaat gebruikt om informatie te stelen: ZPAQ. Maar wat is dit precies en welk voordeel biedt het aan cybercriminelen?
Wat is ZPAQ en wat verbergt het?
Eind vorig jaar meldde onderzoeker Xavier Mertens een phishing-poging op een van zijn honeypots. Opmerkelijk is dat een cybercrimineel het ZPAQ-archief en de .wav-bestandsextensie gebruikte om het systeem te infecteren met Agent Tesla.
ZPAQ is een bestand compressieformaat dat een betere compressieverhouding en logboekfunctie biedt in vergelijking met veelgebruikte formaten zoals ZIP en RAR. Dat betekent dat ZPAQ-archieven kleiner zijn, wat opslagruimte en bandbreedte bespaart bij het overzetten van bestanden. ZPAQ heeft echter een groot nadeel: het biedt beperkte softwareondersteuning. ZPAQ kan voornamelijk worden uitgepakt met specifieke tools die worden gebruikt door mensen met technische expertise.
Het oorspronkelijke bestand werd gevonden in een e-mail met de naam “purchase Order pdf.zpaq”. Met deze bestandsnaam probeert de cybercrimineel mensen te overtuigen dat het archief een PDF-bestand met belangrijke informatie bevat. Na gebruik van het extractieprogramma blijkt dat het archief van 6 KB plotseling 1 GB “weegt”.
Cybercriminelen kunnen de voorkeur geven aan het gebruik van opgeblazen uitvoerbare bestanden. Deze bestande hebben een belangrijk voordeel: het is namelijk onmogelijk om ze te uploaden naar automatische scansystemen, Virus Total, sandboxes, enz. Met deze techniek kunnen ze traditionele beveiligingsmaatregelen omzeilen en de effectiviteit van de aanval vergroten.
De hoofdfunctie van Agent Tesla is het downloaden van een bestand met de extensie .wav en het decoderen (3DES-algoritme). Waveform Audio File Format (.wav) is een populaire standaard voor audiobestanden. In dit geval heeft het echter niets met audio te maken. De bestandsextensie wordt gebruikt om de aanwezigheid van schadelijk inhoud te verbergen. Vaak worden veel gebruikte bestandsextensies gebruikt om bestanden ‘normaal’ te laten lijken. Hierdoor is het moeilijker voor netwerkbeveiligingsoplossingen om schadelijke activiteiten te detecteren en voorkomen.
Nog een Agent Tesla
Agent Tesla is niet nieuw, het is een .net-gebaseerde datadief die rond 2014 opdook. Door de jaren heen heeft het meerdere updates gehad en tot omzeilingstechniek geëvolueerd. In dit specifieke geval was Agent Tesla versleuteld met de .NET Reactor en er waren verschillende ontsleutelingsronden nodig om de code te ontcijferen. De analyse onthulde dat het de volgende functies heeft:
- Gevoelige data van ongeveer 40 verschillende webbrowsers targeten
- Inlogdata stelen van populaire e-mailclients
- Scherm loggen
- Keylogging
- Systeeminformatie verzamelen
- Gevoelige data van VPN-tools vastleggencyerb
Belangrijkste bevindingen
Het gebruik van het ZPAQ-compressieformaat roept meer vragen op dan antwoorden. We gaan ervan uit dat cybercriminelen zich richten op een specifieke groep met technische kennis of dat ze andere technieken testen om malware sneller te verspreiden en securitysoftware te omzeilen.
Net als elke andere malware kan Agent Tesla niet alleen particulieren, maar ook organisaties schade toebrengen. Het heeft aan populariteit gewonnen onder cybercriminelen om vele redenen: gebruiksgemak, veelzijdigheid en betaalbaarheid op het Dark Web.
Auteursgegevens: Anna Lvova is Malware Analist bij G DATA CyberDefense