Organisaties willen aftapwet via rechter blokkeren

Een twaalftal Nederlandse organisaties wil naar de rechter stappen om de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) te blokkeren. Deze wet werd dinsdag 11 juli goedgekeurd door de Eerste Kamer en breidt de bevoegdheden van inlichtingendiensten uit.

Dit zegt mensenrechtenadvocaat Jelle Klaas van het Nederlandse Juristen Comité voor de Mensenrechten tegenover de NOS. Klaas leidt de groep van twaalf partijen die naar de rechter willen stappen. Het gaat hierbij onder meer om Nederlandse Vereniging van Journalisten, de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten, het Nederlandse Juristencomité voor de Mensenrechten en Privacy First. Welke andere organisaties betrokken zijn wil Klaas niet zeggen.

Meer bevoegdheden

De Wiv, ook wel de 'aftapwet' genoemd, breidt de bevoegdheden van inlichtingendiensten uit. Zo mogen zij voortaan ongericht de kabel aftappen, inbreken op geautomatiseerde werken van niet-verdachte om toegang te verkrijgen tot apparaten van verdachten en geautomatiseerde toegang vragen tot databases van partijen als providers, ziekenhuizen en banken.

"We vinden het een zorgwekkend voorstel", zegt voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten (NVSA) Jeroen Soeteman. "De nieuwe wet is in strijd met het Europees recht, de rechten van burgers worden hierdoor geschonden", aldus Soeteman. "Wij mengen onszelf niet zo snel in dit soort zaken."

Langdurig proces

Door naar de rechter te stappen hopen de partijen de wet tegen te houden. Klaas geeft aan er rekening mee te houden dat hiervoor tot aan het Europees Hof van Justitie of het Europees Hof voor de Rechten van de Mens geprocedeerd zal moeten worden. Een dergelijk proces neemt veel tijd in beslag.

Klaas noemt de kans dat de rechtszaak wordt aangespannen groot, maar geeft aan dat dit nog niet definitief is. "De dagvaarding moet bij een aantal organisaties nog langs de besturen en iedereen moet akkoord zijn met de tekst. Daarnaast is er nog discussie over de vraag wanneer we naar de rechter stappen”, aldus Klaas tegenover de NOS. De dagvaarding hopen de betrokken partijen na de zomer te versturen of zodra de wet van kracht is, wat vanaf 1 januari 2018 het geval is.